Skip to Content

Stilleven met ham en citroen

Maerten Boelema de Stomme

  • Ca. 1640-1644
  • Olieverf op paneel
  • 72 x 85 cm

Van een schilderij kan je ook honger en dorst krijgen. Kijk maar eens naar de gedekte tafel op dit doek uit de 17e eeuw. De citroen, met de naar beneden hangende schil, en de grote homp ham zijn de blikvangers. De tinnen schotels en het grote glas vallen ook op. Maar er zijn geen mensen afgebeeld, en ook de achtergrond lijkt niet erg van belang.

Een schilderij waarop voorwerpen centraal staan, noemen we een stilleven. In de 17e eeuw was het iets nieuws. In de eeuwen daarvoor werden er vooral religieuze werken en portretten geschilderd. Een schilderij maken waarop je alleen maar dingen zag, dat deed je niet. Pas vanaf de 16e eeuw ontstond er een markt voor stillevens die rijkdom en luxe uitstralen. Sommige van die stillevens tonen tafels vol Chinees porselein, exotisch fruit, kristallen glazen met wijn... Rijke burgers lieten graag zo’n werk maken, bijvoorbeeld om in de eetkamer te hangen.

Als jij voorwerpen zou kiezen voor een stilleven, wat zou je dan tonen?

LUISTEREN NAAR KUNST

Twee vrienden staan in een museumzaal vol met kunstig eten. Er ontstaat een gesprek over de functie van de schilderijen waarbij de fantasie van de ene wat op hol slaat.

Luister hier naar het gesprek
Stilleven met ham en citroen

Kijk, fantaseer, filosofeer en droom

Je hebt gekeken naar een kunstwerk - maar wat heb je nu eigenlijk echt gezien en ervaren? En wat gebeurt er allemaal in je hoofd wanneer je naar kunst kijkt? Het helpt om via enkele vragen of opdrachten vat te krijgen op hoe je een kunstwerk beleeft.
Zo leer je gerichter kijken, wordt je verbeelding geprikkeld en kan je zelf creatief aan de slag.

Wil je meer ontdekken in de kunstwerken? Onderstaande vragen helpen je op weg.

Wat was je eerste reactie op dit kunstwerk?
Wat gebeurt er in dit kunstwerk?
Welke woorden komen in je op bij dit kunstwerk?
Wat valt het meeste op bij dit kunstwerk?
Is er iets vreemds aan dit kunstwerk?
Stel dat dit kunstwerk een scène was in een film: wat zou er dan vóór en na die scène gebeuren?
Wat zou je nog te weten willen komen over dit werk? Wat zou je vragen aan de kunstenaar?

Geef het kunstwerk een (nieuwe) titel.
Sluit je ogen en beschrijf het kunstwerk aan iemand anders.
Probeer het kunstwerk snel na te schetsen zonder te kijken.

Decor Decor Decor